Vergunning stikstof/ammoniak: wat is er mogelijk?

Toekomstbestendig ondernemen in het buitengebied

De regels rondom stikstof/ammoniak worden misschien strenger, maar je hebt nog steeds mogelijkheden om succesvol én toekomstbestendig te ondernemen in het buitengebied. We geven een overzicht van verschillende situaties waar je je als ondernemer nu in kunt bevinden en geven antwoord op de belangrijkste vragen rondom stikstof/ammoniak.

Situatie 1: je wilt door blijven boeren

Je hebt een Natuurvergunning en je wilt doorboeren. 3 vragen:

1. Raak je je ammoniakrechten kwijt?
   Nee, je raakt rechten niet zomaar kwijt. Voor bedrijven geldt geen generieke korting.
2. Geldt er een realisatietermijn?
   Heb je voor 1 juli 2015 een Natuurvergunning aangevraagd? Dan is dat een vergunning uit de tijd vóórdat het Programma Aanpak Stikstof (PAS) in werking is getreden. Als deze vergunning is verleend en onherroepelijk is, dan heb je niet met een realisatietermijn te maken. PAS-vergunningen die zijn aangevraagd en verleend na 1 juli 2015, hebben een realisatietermijn van 2 jaar voor de aangevraagde uitbreiding. Kijk dit goed na in je vergunning.
3. Moet je actie ondernemen?
   Geldt er voor je vergunning een realisatietermijn of niet (zie vraag 2)? Zo ja, check dan of je aan je vergunning voldoet. Zo nee, dan kun je gewoon doorboeren.

Situatie 2: je wilt je bedrijf wijzigen/uitbreiden

Je wil je bedrijf wijzigen of uitbreiden. 4 vragen:

1. Kun je nu een Natuurvergunning aanvragen?
   Ja, je kunt op dit moment een Natuurvergunning aanvragen in de provincies met beleidsregels. Het hangt af van het beleid en de onderliggende rechten of de vergunning kan worden verleend.
2. Hoe zit het met de onderliggende rechten?
   Is er een Natuurvergunning aan je verleend? Dan geldt deze als basis voor een nieuwe aanvraag. Heb je geen Natuurvergunning? Dan gelden oudere milieuvergunningen of AMvB’s bij de gemeente (2004, 2000,1994). Had je een melding onder het PAS? Dan kun je uitgaan van een voorliggende Natuurvergunning. Of ga uit van de onderliggende rechten uit de oudere milieuvergunningen als er nog geen duidelijkheid is over het herstellen van die meldingen.
3. Je vergunningaanvraag stamt van voor 29 mei 2019, toen het PAS werd vernietigd. Wat nu?
   Het PAS geldt niet meer als toetsingskader. Daardoor val je terug op oudere milieuvergunningen of op een in de tussentijd verleende Natuurvergunning. Om de aanvraag te kunnen beoordelen, zal de provincie in veel gevallen om aanvullende gegevens vragen.
4. Kun je uitbreiden?
   Je kunt uitbreiden op basis van extern of intern salderen. Bij intern salderen moet je uitbreiding passen binnen je bestaande rechten, zodat je niet meer stikstof uitstoot. Dit kun je bijvoorbeeld doen door een bestaande stal emissiearm te maken. De ammoniakwinst die dat oplevert kun je gebruiken om de veestapel uit te breiden. Hiervoor zijn de rechten van de onderliggende vergunning vooralsnog het uitgangspunt. Bij extern salderen neem je de ammoniakrechten van een ander bedrijf over. In de provinciale beleidsregels worden hiervoor regels opgenomen.

Situatie 3: je wilt stoppen

Je bent van plan om te stoppen met je bedrijf. 3 vragen: 

1. Heeft je bedrijf nog wel een Natuurvergunning nodig?
   Denk goed na over wat je met je bedrijf wil doen. Wil je er blijven wonen en de stallen slopen? Wil je ze misschien verhuren? Of ben je van plan om de gehele bedrijfslocatie te verkopen? Aan de hand hiervan kun je bepalen of je wel of geen actie moet ondernemen in het kader van de Wet Natuurbescherming. Met een Natuurvergunning is het gemakkelijker om je bedrijf te verkopen.
2. Je hebt een geldige Natuurvergunning. Is dit genoeg?
   Bij de verkoop van ammoniakrechten worden de fosfaatrechten of dierrechten mogelijk ingenomen en vice versa. Houd daarom de dierrechten of fosfaatrechten aan die op 4 oktober op je bedrijf aanwezig waren. Bij een eventuele bedrijfsverkoop voorkomt dit problemen.
3. Wat gebeurt er met je rechten als je je bedrijf verkoopt (extern salderen)?
   Het is nog niet exact duidelijk wat de regels voor extern salderen worden. Verwacht wordt dat je bij verkoop slechts 70% van de ammoniakrechten kunt overdragen. Het is dus belangrijk om bij verkoop goed te kijken wat voor jou het meeste oplevert: de verkoop van fosfaatrechten en dierrechten of de verkoop van ammoniakrechten.

Situatie 4: je hebt (nog) geen Natuurvergunning

Je hebt (nog) geen Natuurvergunning. 4 vragen:

1. Heb je een vergunning nodig?
   Ja, je kunt ervan uitgaan dat ieder bedrijf in Nederland een Natuurvergunning nodig heeft. Alleen in heel specifieke gevallen niet. Bijvoorbeeld wanneer er de laatste 25 jaar niets op je bedrijf is veranderd of als je te maken hebt met een verwaarloosbare depositie.
2. Hoe krijg je een Natuurvergunning?
   Je kunt de aanvraag indienen bij de provincie. Deze baseer je op mogelijk onderliggende rechten uit oudere milieuvergunningen of AMvB’s bij de gemeente (2004, 2000,1994). Op het moment dat er nieuwe regels komen, moet je hier gebruik van maken.
3. Je had een PAS-melding. Hoe nu verder?
   Heb je een melding onder het PAS? Dan is het slim om uit te zoeken wat de onderliggende rechten zijn. Je valt terug op rechten uit oudere milieuvergunningen of op een in de tussentijd verleende Natuurvergunning. Als je nu een vergunning kunt krijgen op basis van de onderliggende rechten, is het slim om alvast een aanvraag in te dienen. Er is namelijk nog geen duidelijkheid over het herstellen van de meldingen.
4. Doe je nu een aanvraag of wacht je op de nieuwe regels?
   Het is verstandig om nu een aanvraag in te dienen als je op grond van de onderliggende rechten nu een vergunning kunt krijgen. Je voldoet daarmee aan de wettelijke plicht en je zorgt ervoor dat je als ondernemer zoveel mogelijk zelf aan zet blijft.

Meer weten?

Wil je weten wat je het beste kunt doen in jouw situatie? Of heb je misschien vragen over de nieuwe regels rondom stikstof/ammoniak? Neem contact op met Robert Kamphuis voor meer informatie.