Wonen met toekomst: de kansen van woningsplitsing

Een groot huis dat ineens veel te leeg aanvoelt. De wens om kleiner te wonen, maar wel op dezelfde plek te blijven. Of een erf met gebouwen die nauwelijks nog worden gebruikt. Steeds meer mensen bevinden zich in dit soort situaties. Tegelijkertijd is de druk op de woningmarkt groot. Wat als we die 2 werelden bij elkaar brengen?

Een frisse blik op ruimtegebruik

De Omgevingsadviseurs en de Inbreiders zijn het erover eens: in veel bestaande woningen schuilt onbenut potentieel. Beide organisaties kijken met een frisse blik naar ruimtegebruik en zien mogelijkheden in het slimmer omgaan met wat er al is en het geschikt maken van bestaande woningen voor nieuwe woonvormen. Zodat mensen, particulier of boer, passende keuzes kunnen maken voor hun eigen toekomst.

Woningsplitsing: een onderschatte oplossing

De Inbreiders zet zich in voor een toekomstgerichte, sociale en betaalbare woningmarkt, door gemeentes te adviseren over de mogelijkheden van woningsplitsing. Zij zetten in op hergebruik en transformatie van bestaande gebouwen en erven, en zien in splitsing een krachtig instrument om meer woonruimte te creëren binnen de bestaande omgeving. Die visie sluit naadloos aan bij die van De Omgevingsadviseurs, die zich dagelijks inzet om ruimtelijke plannen mogelijk te maken met oog voor beleid én persoonlijke wensen.

‘Woningsplitsing is vaak een onderschatte oplossing’, vertelt Cindy Seinen van De Omgevingsadviseurs. ‘Het is een manier om grote woningen of erven aan te laten sluiten op de levensfase van de bewoners. En tegelijkertijd creëer je nieuwe woonkansen voor anderen.’ Volgens John van Duursen van de Inbreiders biedt juist deze vorm van ‘inbreiding’ een antwoord op meerdere maatschappelijke opgaven tegelijk: van woningnood tot vergrijzing, en van sociale cohesie tot de energietransitie.

Op eigen plek blijven, met meer gemak

Er zijn genoeg mensen die de gedachte aan verhuizen onaantrekkelijk vinden. ‘Zij willen vaak helemaal niet weg’, vertelt Cindy. ‘Ze hebben een band met de plek, de buren, de tuin. Door te splitsen kun je blijven waar je bent, maar wel wonen op een manier die beter past bij je situatie. Denk aan het verbouwen van een verdieping tot aparte woning, of het inrichten van een gelijkvloerse studio voor jezelf terwijl je de rest verhuurt.’

Samen sterker: sociaal én praktisch

Woningsplitsing heeft ook een sociale kant. ‘We merken dat mensen er enorm bij gebaat zijn om een woning te delen’, zegt John. ‘Ieder met een eigen plek, maar met contact binnen handbereik. Dat kan gaan om mantelzorg, maar ook gewoon om een vorm van nabuurschap. Samen koffiedrinken, even helpen met de boodschappen, elkaar in de gaten houden of gebruikmaken van elkaars netwerk. Zeker voor alleenstaande ouderen of jonge starters kan dat heel waardevol zijn.’

Bijzondere plekken, bereikbaar voor meer mensen

Een ander voordeel? ‘Grote huizen of boerderijen staan vaak op prachtige plekken’, vindt John. ‘Aan de rand van het dorp, met uitzicht over het land en met een gigantische tuin bijvoorbeeld. Door te splitsen, maak je dat soort plekken bereikbaar voor mensen die anders nooit zo zouden kunnen wonen.’ Een alleenstaande starter in het voorhuis, een gezin in het achterhuis, het zijn creatieve combinaties die het woonaanbod verrijken.

Makkelijker en haalbaarder dan nieuwbouw

Maar hoe ingewikkeld is splitsen nu eigenlijk? ‘In de praktijk valt dat vaak mee, omdat het meestal gaat om een interne verbouwing’, legt Cindy uit. ‘Je hoeft geen nieuwe woning te bouwen, alleen de bestaande woning slim aan te passen. Dat is goedkoper, sneller en juridisch vaak haalbaarder dan een nieuwbouwtraject.’

‘Dankzij een nieuwe wet die eraan komt, wordt het verhuren van (een deel van) je woning bovendien een aantrekkelijkere optie’, voegt John toe. ‘Je hoeft je straks geen zorgen meer te maken dat je je woning niet kunt verkopen omdat je nog huurders hebt. Als de nieuwe wet erdoor is, vervallen de plichten richting je huurder namelijk op het moment dat je je huis verkoopt.’

Een plus voor de energietransitie

Ook vanuit duurzaamheidsoptiek is splitsen interessant. John: ‘Als je toch gaat verbouwen, is dat hét moment om te isoleren of over te stappen op bijvoorbeeld een warmtepomp. Dat is goed voor de portemonnee, vanwege de kosten die je daarmee bespaart. En het mooie is dat woningsplitsing op die manier bijdraagt aan de energietransitie én een toekomstbestendige woningvoorraad’.

Meer mogelijk dan je denkt

Natuurlijk vraagt woningsplitsing wel om wat regelwerk. ‘Je hebt te maken met gemeentelijke eisen, het omgevingsplan, parkeernormen en bijvoorbeeld bouwregels’, zegt Cindy. ‘En hoe gemeenten omgaan met splitsen verschilt ook sterk. In sommige gemeenten zijn er passend-wonen-coaches die actief meedenken en begeleiden. Andere gemeenten hebben het onderwerp nog nauwelijks op de agenda staan. Toch is de trend duidelijk: steeds meer gemeenten zien er een kans in.’

En hoewel makelaars vaak terughoudend zijn over splitsing, betekent dat niet dat het niet kan of mag. ‘Zij kijken vooral naar verkoopbaarheid en raden het om die reden meestal af’, legt John uit. ‘ls het jouw wens om te splitsen? Houd de mogelijkheid dan zeker open en ga eens op onderzoek uit. Misschien zijn er anderen die je voor zijn gegaan in jouw gemeente of is er wel een informatieavond die je kunt bezoeken.’

‘Laat je goed informeren en geef vooral niet te snel op’, vult Cindy aan. ‘Mensen vinden het nog wel eens lastig om, bijvoorbeeld bij een gemeente, de juiste persoon te pakken te krijgen. Als je de juiste weg bewandelt, is er vaak meer mogelijk dan je denkt.’

Meer weten?

Denk je na over het splitsen van jouw woning of erf, maar weet je niet waar te beginnen? De specialisten van De Omgevingsadviseurs helpen je graag. We brengen in beeld wat er binnen jouw gemeente mogelijk is en kunnen ondersteunen bij het indienen van een principeverzoek. Neem gerust contact op met je adviseur.