Stikstof en ammoniak: nieuwe regels tasten vergunningen aan

Sector: Agrarisch

Stikstof en ammoniak: nieuwe regels tasten vergunningen aan

Minister Schouten stuurde op 4 oktober een brief aan de Tweede Kamer over het aanpakken van de stikstof- en ammoniakproblematiek. Op 8 oktober hebben de provincies als reactie daarop de beleidsregel met voorwaarden voor extern en intern salderen gepubliceerd. Wil je je bedrijf aanpassen? Wil je je onderneming staken of je rechten verkopen? Dan hebben de nieuwe regels gevolgen. Dit zijn de belangrijkste aandachtspunten.

Update (15-10-2019): De beleidsregels (voor de landbouw) voor de provincies Drenthe, Overijssel, Friesland en Gelderland zijn ingetrokken/geschorst. Voor deze provincies wachten we op nieuw beleid.

Vergunde rechten stikstof en ammoniak worden ingetrokken

In de nieuwe regels rondom stikstof en ammoniak worden de vergunde rechten binnen de vergunning ingetrokken. Dat valt niet alleen op, het is ook zorgelijk. Het betekent dat als je vanaf nu een nieuwe vergunning wilt aanvragen, de provincie niet meer uitgaat van je vergunde rechten. Ze gaan uit van de gerealiseerde capaciteit binnen je huidige vergunning. Het deel dat je niet benut of gebruikt hebt, wordt dus weggehaald.

Wij vinden dit een slechte zaak voor jou als ondernemer. Je zou er in het kader van rechtszekerheid toch op moeten kunnen vertrouwen dat een eenmaal verkregen vergunning niet zomaar wordt aangetast? En dat is wel wat er nu met de nieuwe regels gebeurt.

Kan dit zomaar?

De vraag is dan ook of dit wel mag. Voor de overheid gelden namelijk de algemene beginselen van behoorlijk bestuur. Het kan best zijn dat het op deze manier afnemen van vergunde rechten in strijd is met de rechtszekerheid. Bovendien wordt er misschien wel onterecht ingegrepen in het eigendomsrecht.

Er is dus nog veel onduidelijk. Het is namelijk nog niet helemaal helder hoe alle regels moeten worden uitgelegd. Op dit moment discussiëren de minister en de provincies over de uitleg en daarmee over de gevolgen van de regels.

Regels extern salderen

Als het gaat om extern salderen staan er aardig wat veranderingen op stapel. Bij extern salderen koop je ammoniak van een derde en benut je dit voor je bedrijf. De Raad van State heeft deze werkwijze in het verleden goedgekeurd. Wat nu nieuw is, is dat er extra strenge voorwaarden aan gehangen worden. Daardoor worden je rechten wellicht fors afgeroomd.

De belangrijkste punten:

  • Er moet tussen de kopende en verkopende partij een directe samenhang zijn. Hiervoor kun je bijvoorbeeld een overeenkomst aangaan en je kunt de intrekkings- en vergunningprocedure op elkaar afstemmen.
  • Je mag alleen van de ammoniakemissie gebruikmaken als je deze aantoonbaar hebt benut op 8 oktober 2019. Het deel dat je niet hebt benut, wordt ingetrokken. Heb je in de afgelopen 3 jaar (vanaf 8 oktober 2016) meer ruimte aantoonbaar benut? Dan mag je deze ook gebruiken.
  • Je mag voor de vergunningverlening maximaal 70% van de te verplaatsen emissie gebruiken.
  • Je moet een vergunning hebben voor de saldogevende activiteit.
  • Het saldogevende bedrijf mag niet zijn gestopt tussen 1 juli 2015 en 1 juli 2018. Voor bedrijven binnen 1 km van een Natura 2000-gebied, geldt deze beperking niet.
  • Je moet bij de berekening van de te verplaatsen emissie uitgaan van de maximale emissiewaarde per dierplaats per jaar uit het Besluit huisvesting.
  • Doe je als bedrijf mee aan de subsidieregeling sanering varkenshouderij (of daarmee vergelijkbaar) en de stoppersregeling ammoniak veehouderij? Dan kan je emissie niet worden betrokken bij externe saldering.
  • Je kan nog niet extern salderen met een bedrijf dat beschikt over varkens, pluimvee of fosfaatrechten. Dit is pas mogelijk op het moment dat de Meststoffenwet is gewijzigd.

 

 

Regels intern salderen

Er zijn ook veranderingen op het gebied van intern salderen. De belangrijkste punten:

  • Er wordt bij intern salderen uitgegaan van de verleende Natuurvergunning.
  • Om de emissie te berekenen, moet je uitgaan van de maximale emissiewaarde per dierplaats per jaar (Besluit huisvesting).
  • Doe je als bedrijf mee aan de subsidieregeling sanering varkenshouderij of aan de warme saneringsregeling? Dan kun je niet intern salderen.
  • Als basis voor de aanvraag geldt de in je vergunning opgenomen hoeveelheid emissie voor zover de capaciteit feitelijk en aantoonbaar is gerealiseerd. Hier is geen peildatum voor opgenomen.
  • Was het project op 8 oktober 2019 nog niet volledig gerealiseerd, maar heeft de initiatiefnemer wel aantoonbaar stappen gezet met het oog op volledige realisatie? Dan wordt de volledige vergunning als uitgangspunt genomen. Ook als hij nog niet was begonnen met de realisatie, maar wel aantoonbaar onomkeerbare significante investeringsverplichtingen is aangegaan, geldt dit.
  • Wanneer het project nodig is voor Natura 2000-doelen en voor projecten voor onder meer wegen, luchtvaart, vaarwegen en spoorwegen, wordt de volledige vergunning ook als uitgangspunt genomen.
  • Om de feitelijk gerealiseerde capaciteit te beoordelen wordt uitgegaan van de volledig opgerichte installaties of gebouwen op het moment van de aanvraag.
  • Beschikt de aanvrager niet over de benodigde fosfaat-, varkens-, pluimvee- of CO2-rechten waar een deel van de vergunde capaciteit betrekking op heeft? Dan wordt dit niet beschouwd als feitelijk gerealiseerde capaciteit.
  • Voor rundvee dat op 1 maart 2017 aanwezig was in de vergunde stalruimte, maar waarvoor geen fosfaatrechten zijn, is een uitzondering gemaakt.

 

Aerius-rekenmodel

Het Aerius-model is leidend voor de berekeningen. Wel is de nieuwe versie nog zeer beperkt en daarom eigenlijk niet voor agrarische bedrijven geschikt. Het kan daarom zijn dat de Gedeputeerde Staten vragen om aanvullende berekeningen, zoals van Aagro-stacks.

 

PAS-meldingen

Alleen gerealiseerde projecten kunnen een gelegaliseerde PAS-melding krijgen. De minister moet dit nog verder definiëren. Het adviesrapport Remkes houdt een peildatum aan van 29 mei 2019 en zegt dat er emissie-eisen komen. In de brief van de minister wordt daar niets meer over gezegd. Ook zien we het niet terug in de beleidsregels van de provincie.

 

Wat nu?

Wij begrijpen dat deze tijden onzeker zijn. De spelregels rond stikstof en ammoniak gaan ingrijpend veranderen en dat kan verschillende gevolgen hebben voor je bedrijfsvoering.

Het beste wat je nu kunt doen is om de feiten op een rij te zetten voor jezelf. Dus nog voordat je iets doet richting de overheid. Bekijk je vergunningssituatie. Hoe zit deze in elkaar? Bekijk daarnaast in hoeverre je deze situatie ook daadwerkelijk hebt gerealiseerd. En zorg ervoor dat je het kunt aantonen.

Hoe zie je de toekomst van je bedrijf voor je? Hoe wil je verder? Op basis daarvan kunnen we samen bepalen wat de gevolgen zijn. En welke stappen je het beste kunt zetten om je rechten en toestemmingen voor je plannen veilig te stellen.

 

Hulp nodig?

De Omgevingsadviseurs houdt de ontwikkelingen goed in de gaten. En we informeren je zodra er meer duidelijk is. Wil je weten wat de uitspraken rond deze problematiek voor jou betekenen? Neem dan contact op met Robert Kamphuis. Hij helpt je graag.

Neem contact op met Robert Kamphuis

Neem contact op met Robert Kamphuis

Directeur | Senior Adviseur Ruimtelijke Ordening en Milieu

Scroll naar boven